İşveren, haklı bir nedenle işten attığı işçiye ihbar ve kıdem tazminatı ödemez. Yargıtay, işverenin, aynı işyerinde çalışan evli bir kadına arkadaşlık teklif eden işçiyi işten atmasını haklı buldu. İşçinin evli kadına arkadaşlık teklif etmesi, tazminatsız işten atılma sebebi olarak değerlendirildi.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç, haklı sebeple işten atılmanın sonuçlarını yazdı.
İşverenin haklı bir nedenle işçiyi işten atması, çalışanlar açısından en sıkıntılı durumlardan birini oluşturuyor. Çünkü, haklı nedenle işten atılan işçi ihbar ve kıdem tazminatı alamıyor. Yıllarca çalıştığı işyerinde bu gerekçeyle işten atılan işçi, kaç yıllık hizmeti olursa olsun kıdem tazminatı hakkını kaybediyor.
Kıdem tazminatı, 1475 sayılı eski İş Kanunu ile düzenleniyor. Eski kanunda, işverene derhal fesih hakkı veren sebepler ise 17. maddede yer alıyordu. Eski kanunun kıdem tazminatına ilişkin 14. maddesi dışındaki maddeleri artık yürürlükte değil. Ancak, 17. maddedeki hükümler, daha da genişletilerek 4857 sayılı yeni İş Kanunu’nun 25. maddesine taşındı. Maddenin, “Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” başlıklı II. bölümü, işçiler açısından çok kritik. Maddede işverene derhal iş akdini fesih hakkı veren fiiller sıralanıyor. Uygulamada ortaya çıkan boşluklar ise Yargıtay kararlarıyla dolduruluyor.
İŞVEREN TAZMİNATSIZ İŞTEN ATTI
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, bu konuda önemli bir karara imza attı. Dairenin 2018/3313 esas ve 2018/23250 sayılı kararına konu dosyaya göre, erkek işçi, aynı işyerinde kendisi gibi temizlik görevlisi olarak çalışan bir kadın işçiye arkadaşlık teklifinde bulundu. Kadının şikayeti üzerine işveren, ihbar ve kıdem tazminatı ödemeden işçinin iş akdini feshetti.
İşten atılan işçi, kadın işçiye arkadaşlık teklifinde bulunduğunu kabul etti. İşçi savunmasında, kadının evli ve 3 çocuklu olduğunu söylemesi üzerine bu durumu bilmediğini, özür dilediğini ve bundan sonra kendisine rahatsızlık vermeyeceğini söylediğini anlattı. Ancak, işverenin arkadaşlık teklifinden dolayı kendisinden savunma istediğini, yazılı savunmanın ardından başka bir işyerine gönderdiğini, bir ay sonra da işten çıkartıldığını belirterek ihbar ve kıdem tazminatının ödenmesini istedi.
YARGITAY İŞVERENİ HAKLI BULDU
Yerel mahkeme, her ne kadar işçinin bu davranışı işyerindeki uyumu olumsuz yönde etkileyebilecek boyutta ise de iş ilişkisine devamı tam anlamıyla çekilmez hale getirecek boyutta olmadığını, arkadaşlık teklifinde bulunduğuna dair görgü tanığı da olmadığını, dolayısıyla iş akdi feshinin haklı sebebe dayanmadığına hükmetti.
İtiraz üzerine dosyayı inceleyen bölge adliye mahkemesi de işçinin davranışının haklı fesih boyutunda olmadığını, ancak işverenden bu durum karşısında iş ilişkisini sürdürmesinin makul ölçüler içinde beklenemeyeceğini kararlaştırdı. İstinaf mahkemesi, işverenin işçiyi işten atabileceğini ama ihbar ve kıdem tazminatını ödemesi gerektiğini bildirdi.
Temyiz başvurusu üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay ise işvereni haklı buldu. Yargıtay, işyeri kayıtlarına göre davacı işçinin, arkadaşlık teklif ettiği ve hoşlandığını belirttiği kadın işçinin evli olduğunu bilecek durumda olduğunu, işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davrandığını, feshin haklı nedene dayandığını belirterek, bölge adliye mahkemesi kararını bozdu.
TAZMİNATSIZ İŞTEN ATILMA NEDENLERİ
Kanunda işçilerin tazminatsız işten atılma nedeni olan “Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller” şöyle sıralanıyor:
YALAN BEYAN: İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması.
HAYSİYET KIRICI SUÇLAMA: İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarfetmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması.
CİNSEL TACİZ: İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması.
İŞE SARHOŞ GELMEK: İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması.
İŞVERENİN SIRLARINI İFŞA: İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.
HAPİS CEZASI: İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.
DEVAMSIZLIK: İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki işgünü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.
GÖREVİNİ YAPMAMAK: İşçinin, yapmakla ödevli bulunduğu görevler kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.
İŞVERENİN MALINA ZARAR VERMEK: İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.
Kaynak: Haberturk