YABANCI ÜLKE ADLÎ VEYA İDARÎ MAKAMLARINCA VERİLEN
KARARLARIN NÜFUS KÜTÜĞÜNE TESCİLİ
HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin verilen kararların aile kütüğüne tescilini düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin verilen kararların aile kütüğüne tescil edilmesine ilişkin usul ve esas hükümlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 25/4/2006 tarihli ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 27/A maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
- a) Aile kütüğü: Nüfus olaylarına ilişkin kayıtların kâğıt veya elektronik ortamda tutulduğu kütüğü,
- b) Bakanlık: İçişleri Bakanlığını,
- c) Başvuru formu: Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine yönelik olarak verilen ve verildiği ülke hukukuna göre usulen kesinleşmiş kararların aile kütüğüne tesciline ilişkin form dilekçeyi,
ç) Dış temsilcilik: Türkiye Cumhuriyetinin kararın verildiği yabancı ülkelerde bulunan büyükelçiliğini, başkonsolosluğunu veya konsolosluk ajanlığını,
- d) Genel Müdürlük: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünü,
- e) İl müdürlüğü: İl nüfus ve vatandaşlık müdürlüğünü,
- f) Kanun: 25/4/2006 tarihli ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununu,
- g) Karar: Yabancı ülke yetkili adlî veya idarî makamlarınca yabancı ülkede verilmiş olan boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin verildiği ülke hukukuna göre usulen kesinleşmiş ve Türk kamu düzenine açıkça aykırı bulunmayan kararları,
ğ) Kariyer memuru: Dışişleri Bakanlığında görevli meslek memurları ile konsolosluk ve ihtisas memurlarını,
- h) Nüfus kütüğü: Aile kütüğü, özel kütük ve yedeklerinden oluşan kayıtların tümünü,
ı) Vekâletname: Türk yetkili makamları tarafından usulüne uygun olarak düzenlenen veya yabancı yetkili makamlarca düzenlenip usulüne göre onaylanan temsil yetkisini kapsayan fotoğraflı özel belgeyi,
- i) Vekil: Türk yetkili makamlarınca usulüne uygun olarak düzenlenen veya yabancı yetkili makamlarca düzenlenip usulüne göre onaylanan vekâletnameye göre tescil konusunda kendisine yetki verilen Türk vatandaşını veya yabancı gerçek kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Başvuru, İnceleme Komisyonu, Tescil ve Komisyon Kararına Karşı Başvuru
Başvuru yapılacak merciler
MADDE 5 – (1) Başvurular, kararın verildiği ülkedeki dış temsilciliklere, yurt içinde ise taraflardan birinin yerleşim yeri il müdürlüğüne; Türkiye’de yerleşim yeri yoksa Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Konya, Kahramanmaraş, Samsun, Siirt, Sivas, Trabzon, Şanlıurfa ve Van il müdürlüklerinden birine yapılır.
Başvuru usulü
MADDE 6 – (1) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen kararların aile kütüğüne tesciline ilişkin başvurular; taraflarca bizzat, kanuni temsilcileri veya vekilleri aracılığıyla yapılır. Başvuru esnasında tarafların yetkili merci huzurunda birlikte hazır olması zorunlu olmayıp, taraflar başvurularını aynı anda birlikte veya ayrı zamanlarda yapabilir. Ayrı ayrı müracaat edilmesi halinde her iki müracaat arasındaki süre doksan günü geçemez.
(2) Tek taraflı irade beyanı ile gerçekleşmiş boşanmalar hariç, evliliği sona ermiş kişilerin tescil talebi öncesinde ölmüş olmaları durumunda, yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin verilen kararların aile kütüğüne tescil talebi hukuki yararı bulunanlar tarafından yapılabilir.
Başvuruda gerekli belgeler
MADDE 7 – (1) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen kararların aile kütüğüne tesciline ilişkin başvurularda aşağıda belirtilen belgelerin ibraz edilmesi zorunludur:
- a) Başvuru Formu,
- b) Aile kütüğüne tescili talep edilen usulüne göre onaylanmış kararın aslı ile noter veya dış temsilcilik tarafından onaylanmış veya ilgili ülkenin yetkili makamı tarafından Apostil şerhi tatbik edilerek onaylanmış Türkçe tercümesi,
- c) Adli veya idari makam kararında kesinleşme şerhi yok ise kararın verildiği ülke kanunlarına göre kesinleştiğine dair onaylanmış belge veya yazının aslı ile noter veya dış temsilcilik tarafından onaylanmış veya ilgili ülkenin yetkili makamı tarafından Apostil şerhi tatbik edilerek onaylanmış Türkçe tercümesi,
ç) Kimlik veya pasaport fotokopileri, taraflardan biri yabancı ise kimlik veya pasaportların noter tasdikli Türkçe tercümeleri,
- d) Vekil aracılığı ile yapılacak müracaatlarda noter tarafından düzenlenen fotoğraflı özel vekâletnamenin aslı veya onaylanmış aslına uygun örneği.
(2) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen kararlarla ilgili daha önce Türk mahkemelerinde açılmış ve halen görülmekte olan dava dosyası bilgileri ile varsa kararların daha önce Türk mahkemelerince kesin hükme bağlanmış olduğuna ilişkin mahkeme kararının aslı veya fotokopisi ya da Türk mahkemelerinde halen devam eden bir dava yahut tanımanın Türk mahkemelerince evvelce reddedildiğine dair karar bulunmadığı yönünde adli makamlardan alınan belge başvuru formuna eklenir.
(3) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen kararların aile kütüğüne tescil edilmesi başvurusunda bulunanlara, başvurunun alındığına dair tarih ve sayı içeren bir belge verilir.
(4) Başvuruda alınan belgelerde eksiklik tespit edilenlere, belgedeki bu eksikliklerin tamamlanması için doksan günlük süre verilir. Bu süre içinde eksik belgelerin tamamlanmaması halinde başvuru reddedilir.
Başvuru inceleme komisyonu
MADDE 8 – (1) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen kararların aile kütüğüne tescil işlemlerini yapmak üzere, dış temsilciliklerde ve Bakanlıkça belirlenen il müdürlüklerinde komisyonlar oluşturulur.
(2) Bakanlıkça belirlenen il müdürlüklerinde komisyon; valinin onayı ile ilgili vali yardımcısı başkanlığında, il nüfus müdürü, iki ilçe nüfus müdürü ve hukuk formasyonuna sahip kamu görevlisinden oluşur.
(3) Dış temsilciliklerde komisyon ilgili büyükelçilik veya başkonsolosluk tarafından oluşturulur. Dış temsilciliklerce oluşturulacak komisyonun başında misyon şefi bulunmak kaydıyla komisyonu oluşturacak kişi sayısı ve unvanları misyon şefinin takdirindedir. Dış temsilciliklerde misyon şefi komisyona başkanlık etme yetkisini bir kariyer memuruna devredebilir.
Komisyonun çalışma usul ve esasları
MADDE 9 – (1) Komisyonun sekretarya hizmetleri dış temsilcilikler ve il müdürlükleri tarafından yürütülür.
(2) Kararlar toplantıya katılanların oy çokluğu ile alınır. Oylamada eşitlik olması halinde başkanın taraf olduğu görüş kabul edilir. Karara katılmayan komisyon üyesi gerekçesini yazılı olarak belirtir.
(3) Komisyon, gündem olması halinde en geç on beş gün içinde toplanır. Komisyonun toplanacağı tarihler, komisyon başkanınca iş yoğunluğuna göre belirlenir.
(4) Komisyon, yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen kararların aile kütüğüne tescilinin yapılıp yapılamayacağını mevzuat doğrultusunda inceler, karar verir ve sonucu ilgili taraflara ve il müdürlüğüne bildirir. Bu işlemler için, Genel Müdürlük tarafından aynı karara dayalı mükerrer başvuruları önlemek amacıyla elektronik ortamda bir kayıt sistemi oluşturulur.
(5) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen kararlarda; velayet, iştirak nafakası, çocuk ile kişisel ilişki kurulması, mal rejimi ve tazminat gibi tenfize konu olan hüküm bulunması halinde, karar komisyonca boşanma, evliliğin butlanı, iptali ve mevcut olup olmadığının tespiti yönünden kabul edilir, incelenir, karar verilir ve sonucu ilgili taraflara ve il müdürlüğüne bildirilir. Komisyon kararı, yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen kararlardaki velayet, iştirak nafakası, çocuk ile kişisel ilişki kurulması, mal rejimi ve tazminat gibi tenfize konu olan hükümler bakımından bir sonuç doğurmaz. Komisyon kararına esas yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen kararlardaki velayet, iştirak nafakası, çocuk ile kişisel ilişki kurulması, mal rejimi ve tazminat gibi tenfize konu olan hükümler için taraflarca, 27/11/2007 tarihli ve 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun uyarınca görevli ve yetkili mahkemelere kararın tanınması veya tenfizi için dava açılabilir.
(6) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen kararla ilgili Türkiye’de açılmış ve halen devam eden veya reddedilmiş dava bulunuyorsa başvuru reddedilir.
(7) Türk kamu düzenine açıkça aykırı olan kararlar gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilir.
Tescil
MADDE 10 – (1) Komisyonda tescile yönelik verilen kararlar dış temsilcilikler veya il müdürlüklerince yedi gün içinde aile kütüklerine tescil edilir.
(2) Komisyonca, yabancı ülke yetkili adlî veya idarî makamlarınca verilen kararların tesciline karar verilmesi halinde; boşanma, evliliğin butlanı, iptali veya mevcut olup olmadığı kararlarının tarihi, kesinleşme tarihi olarak kabul edilir.
Tescili reddedilen kararların Türkiye’ de tanınması
MADDE 11 – (1) Yabancı ülke yetkili adlî veya idarî makamlarınca verilen kararların tesciline ilişkin başvurunun komisyonca reddedilmesi halinde; 5718 sayılı Kanun uyarınca yetkili aile mahkemelerine kararın tanınması veya tenfizi için dava açılabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Formların hazırlanması
MADDE 12 – (1) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen kararların uygulanmasında kullanılacak olan, başvuru formu ve ihtiyaç duyulacak diğer belgeleri hazırlamaya ve gerekli değişiklikleri yapmaya Genel Müdürlük yetkilidir.
Düzeltme kararı
MADDE 13 – (1) Komisyonca verilen kararlarda veya tescil işlemlerinde maddi bir hata bulunduğunun sonradan anlaşılması halinde talep üzerine veya resen kararı veren komisyonca düzeltme kararı alınır.
(2) Düzeltme kararları tarafların başvuru formunda yer alan adreslerine yazılı olarak bildirilir.
Adlî veya idarî makamlarca verilen kararlar ile vekâletnamelerin tasdik işlemleri
MADDE 14 – (1) Yabancı devlet makamlarınca hazırlanan resmî belgelerin Türkiye’de bu vasfı taşıması, belgenin verildiği devletin yetkili makamı veya ilgili dış temsilcilik tarafından onaylanmasına bağlıdır.
(2) Türkiye’nin taraf olduğu milletlerarası sözleşmelerin yabancı resmî belgelerin tasdiki ile ilgili hükümleri saklıdır.
Başvuru formu ve kararların kaydı
MADDE 15 – (1) Dış temsilcilikler ve il müdürlüklerine ibraz edilen; karar, başvuru formu ve ekleri kayıt altına alınır ve başvuru sahibine evrakın tarih ve sayısını gösterir teslim fişi verilir.
Tereddütlerin giderilmesi
MADDE 16 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanması sırasında ortaya çıkan tereddütlerin giderilmesinde Genel Müdürlük yetkilidir.
Hüküm bulunmayan haller
MADDE 17 – (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde; Kanun ile 23/11/2006 tarihli ve 26355 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik hükümleri doğrultusunda işlem yapılır.
Yürürlük
MADDE 18 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini İçişleri Bakanı yürütür.
