İbn Haldun Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Yeşilırmak, 1 Ocak 2019’dan itibaren yürürlüğe giren ‘Ticari Davalarda Arabuluculuk Uygulaması’ ile çok sayıda uyuşmazlığın kısa sürede mahkeme dışında çözümlenebileceğini, arabuluculuğun ticari hayata barış getireceğini söyledi.
Alacak ve tazminata ilişkin ticari uyuşmazlıklarda da dava şartı haline getirilen arabuluculuk uygulaması, 1 Ocak 2019’dan itibaren başladı. İbn Haldun Üniversitesi Hukuk Fakültesi Prof. Dr. Ali Yeşilırmak “7155 sayılı Kanun ile ticari davalarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulması dava şartı haline getirildi. Konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri ile ilgili uyuşmazlıklar için önce arabuluculuğa başvurulacak. Uyuşmazlık bu yolla çözümlenemezse, arabuluculuk sürecinde alınacak son tutanağın aslı veya onaylı kopyası ile dava açılabilecek” dedi.
“Ticari uyuşmazlıkların önemli bir kısmını arabulucular çözecek”
Ticari uyuşmazlıkların mevcut yasal düzenleme çerçevesinde arabuluculukla çözümlenebileceğini, arabuluculuğun ticari hayata da barış getireceğini belirten Prof. Yeşilırmak, ticari uyuşmazlıkların iş uyuşmazlıklarından farkları olsa da, önemli miktarda uyuşmazlığın arabulucular tarafından çözümlenmesinin beklendiğini söyledi.
Prof. Yeşilırmak, ticari davalarda arabuluculuk uygulaması sürecini şöyle açıkladı: “Ticari uyuşmazlıklarda da başvurular uyuşmazlık konusuna göre yetkili mahkemenin bulunduğu yerdeki arabuluculuk bürosuna veya arabuluculuk bürosu kurulmayan yerlerde, görevlendirilen yazı işleri müdürlüğüne yapılacak. Başvurular, arabulucunun görevlendirildiği tarihten itibaren altı hafta içinde sonuçlandırılacak. Gerekli olursa arabulucu süreyi iki hafta daha uzatabilecek. Taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için arabuluculuk görüşmesinin yapılmaması, tarafların sürecin sonunda anlaşması veya anlaşamaması hallerinde arabuluculuk faaliyeti son bulacak. Bu durumda, arabulucu, son tutanağı tutup arabuluculuk bürosuna bildirecek.
Yargılama giderleri ise faaliyetin sonucuna göre ayrı ayrı düzenlendi. Şayet taraflar faaliyetin sonunda anlaşırsa arabuluculuk ücreti Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesine göre, aksi kararlaştırılmadıkça eşit olarak karşılanacak. Bu durumda ücret tarifede yer alan iki saatlik ücret tutarından az olamayacak. Şayet taraflara ulaşılamaz, taraflar katılmadığı için görüşmeler yapılamaz veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşması mümkün olmaz ise iki saatlik ücret tutarı Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenecek. İki saatten fazla görüşmeler sonunda taraflar anlaşamaz ise iki saati aşan kısma ilişkin ücret aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde karşılanacak. Arabuluculuk bürosu tarafından yapılan zorunlu giderler, anlaşma sağlanması halinde anlaşma uyarınca taraflarca ödenecek. Anlaşmaya varılamaması halinde giderler ileride haksız çıkan tarafça ödenmek üzere Bakanlık bütçesinden karşılanacak.”
Nasıl arabulucu olunur?
Arabulucu olabilmek için Türk vatandaşı olmak, hukuk fakültesi mezunu ve mesleğinde en az 5 yıl tecrübeli olmak, tam ehliyetli olmak ve kasten işlenmiş bir suçtan mahkûm olmamak, arabuluculuk eğitimini tamamlamak ve Adalet Bakanlığının yazılı ve sözlü sınavlarında başarılı olmak gerektiğini belirten Prof. Yeşilırmak, İbn Haldun Üniversitesi bünyesindeki Sürekli Eğitim Merkezi’nde (İHSEM) verilen Arabuluculuk Eğitimlerine başvuruların devam ettiğini söyledi. 14 modülden oluşan Arabuluculuk Eğitimi Sertifika Programının süresi 84 ders saati. Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanlığınca uzman bir ekibe hazırlatılan eğitim kitapçığının takip edildiği bu programda, teorik eğitimin yanında arabulucuda olması gereken becerilerin kazandırılmasına yönelik pratik eğitimler de veriliyor. Ayrıca üniversiteden yapılan açıklamada başvuru ve detaylı bilgiler için ihsem.ihu.edu.tr sitesinin ziyaret edilebileceği bildirildi. (İHA)
