Anayasa Mahkemesi İkinci Bölümü 16/1/2020 tarihinde, A. G. (B. No: 2016/23168) başvurusunda Anayasa’nın 20. maddesinde güvence altına alınan aile hayatına saygı hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir.
Olaylar
Ceza infaz kurumunda tutuklu bulunan başvurucunun down sendromlu çocuğuyla haftada bir açık görüş yapma talebi İnfaz Kurumu İdare ve Gözlem Kurulu (Kurul) tarafından kabul edilmemiştir. Başvurucunun Kurul kararına karşı yaptığı şikâyet İnfaz Hâkimliği, bu karara yapılan itiraz da Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedilmiştir.
İddialar
Ceza infaz kurumunda tutuklu bulunan başvurucu down sendromlu çocuğu ile haftada bir açık görüş yapma talebinin reddedilmesi nedeniyle aile hayatına saygı hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
Mahkemenin Değerlendirmesi
Demokratik bir toplumda güvenliğin ve disiplinin sağlanması amacıyla ceza infaz kurumlarına gelebilecek ziyaretçi sayısının sınırlandırılması mümkün olmakla birlikte hükümlü ve tutukluların öznel durumlarının da dikkate alınması, somut olayın koşullarının gerektirdiği esnekliğin sağlanması gerekir. Bu anlamda ceza infaz kurumlarında güvenliğin ve disiplinin sağlanmasındaki kamu yararı ile tutuklu ve hükümlülerin aile ilişkilerini devam ettirmelerindeki bireysel yarar arasında makul bir denge kurulmalıdır.
Başvurucunun, oğluyla haftalık kapalı görüşlerini, açık görüş olarak gerçekleştirme talebi Ceza İnfaz Kurumu tarafından mevzuat gereğince mümkün olmadığı gerekçesiyle reddedilmiş ancak özel durumu gereği, koşulları sağladığı takdirde Ödül Yönetmeliği’nden faydalanabileceğine değinilmiştir.
Ceza infaz kurumlarında ödül uygulaması mahpusların genel durumlarının, davranış ve tutumlarının değerlendirilmesi sonucu edinilen kanaate dayalı olarak yürütülmektedir. İdare ve İnfaz Hâkimliğince başvurucunun Ödül Yönetmeliği’nden faydalanabileceğinin belirtilmesi, başvurucu açısından etkili bir başvuru yolu olarak değerlendirilmemiştir. Zira Ödül Yönetmeliği’nde belirtilen kapalı görüşün açık görüş olarak gerçekleştirilmesi ödülü geçici bir uygulamadır. Bu nedenle başvurucunun down sendromlu çocuğuyla asgari iletişimini devam ettirmesi açısından ödül sisteminden faydalanabileceğini belirtmek yeterli bir yöntem olarak görülmemiştir.
Somut olayda, yüzde 90 oranında engelli ve down sendromlu olan çocuğun kapalı görüş hakkından gereği gibi faydalanamadığı iddiasının ve normal bir çocuğa göre daha özel koşullar sağlanarak tutuklu olan babasıyla görüşmesi talebinin kamusal makamlarca değerlendirilmesinin gerektiği açıktır.
Özel durumu nedeniyle açık görüş hakkından daha fazla faydalanma olanağı getirilmesi talebinin reddedilmesi suretiyle başvurucunun aile hayatına saygı hakkına yapılan müdahale ilgili ve yeterli gerekçelere dayandırılmamıştır.
Olayda mevzuat hükümlerinin dar ve sınırlayıcı şekilde yorumlandığı, ayrıca asgari aile ilişkilerinin temini açısından müdahalenin ölçülü ve demokratik toplum düzeninde gerekli olmadığı kanaatine varılmıştır.
Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 20. maddesinde güvence altına alınan aile hayatına saygı hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir.
Kaynak:Hukukihaber
>> Anayasa Mahkemesinin 16/1/2020 Tarihli ve 2016/23168 Başvuru Numaralı Kararı için TIKLAYINIZ
